Prilikom aplikacije za kreditno zaduženje, uobičajena je procedura da ste kao dio potrebne dokumentacije, dužni dostaviti i OVJERENU kopiju lične karte.
Šta mislite da je tačan odgovor? Da li smijete odbiti taj zahtjev, bez da budete oštećeni?
Zakon o zaštiti ličnih podataka („Službeni glasnik BiH”, br. 49/06, 76/11 i 89/11) je opšti propis koji reguliše obradu i zaštitu ličnih podataka i primjenjuje se na lične podatke koje obrađuju svi javni organi, fizička i pravna lica, osim ako drugi zakon ne nalaže drugačije.
Jedan od principa obrade ličnih podataka je princip pravičnosti i zakonitosti propisan u stavu (1) tačka a) člana 4. Zakona. Ovaj princip podrazumjeva obradu ličnih podataka na osnovu i u granicama zakona i drugih propisa. Ostvarivanje principa pravičnosti i zakonitosti znači pridržavanje materijalno i formalno-pravnih propisa koji se imaju primjeniti u konkretnoj stvari, odnosno obezbjeđivanje materijalno-pravne i procesno-pravne zakonitosti.
Zakonom o ličnoj karti državljana BiH i RS („Službeni glasnik BiH“, broj:32/01, 16/02, 32/07, 53/07 i 18/12) u članu 3. stav (7) propisano je da se „od državljana BiH može tražiti kopija lične karte samo u postupku revizije ili prestanka državljanstva BiH i kada je to zakonom propisano.“
Iz gore citiranog zakonskog propisa proizlazi da banke mogu prikupljati kopije ličnih karata od klijenata samo u slučaju kada je to zakonom propisano.
Zakon o sprečavanju pranja novca i finansiranja terorističkih aktivnosti („Sl. glasnik BiH“ broj 47/14) u članu 4. propisuje da se mjere za otkrivanje i sprečavanje pranja novca i finansiranja terorističkih aktivnosti preduzimaju u skladu sa ovim zakonom ako ih, između ostalih, vrše banke, kao obveznici provođenja mjera. Nadalje, u skladu sa članom 6. stav (1) tačka a) navedenog zakona, obveznik (banka) je dužan preduzeti mjere identifikacije i praćenja klijenta prilikom „uspostavljanja poslovnog odnosa sa klijentom“, a koje se odnose na „utvrđivanje identiteta klijenta i provjeru njegovog identiteta na osnovu dokumenata, podataka ili informacija dobijenih od pouzdanih i nezavisnih izvora“ i „provođenje stalnog praćenja poslovnih odnosa, uključujući i kontrolu transakcija tokom poslovnog odnosa kako bi se obezbjedilo da su transakcije koje se obavljaju u skladu sa saznanjima obveznika o klijentu, poslovnom profilu i rizičnosti te, po potrebi, izvoru sredstava i obezbjeđovanje ažuriranja dokumentacije, podataka ili informacija koje se vode“ (član 7. stav (1) tačka a) i d) Zakona o sprečavanju pranja novca i finansiranja terorističkih aktivnosti).
Sadržaj evidencije za fizička lica propisan je članom 54. stav (1) tačka c) Zakona o sprečavanju pranja novca i finansiranja terorističkih aktivnosti i sadrži, minimalno, sljedeće informacije, i to:
- ime,
- prezime,
- adresu prebivališta,
- datum i mjesto rođenja,
- jedinstveni matični broj fizičkog lica koje uspostavlja poslovni odnos,
- broj i naziv organa koji je izdao važeći identifikacioni dokument. U stavu (2) istog člana propisano je: „Obveznici za svoje potrebe ostavljaju kopije dokumenata na osnovu kojih je provedena identifikacija klijenata, na kojima će konstatovati da je izvršen uvid u originalni dokument“.
U skladu navedenim, banke kao obveznici provođenja mjera Zakona o sprečavanju pranja novca i finansiranja terorističkih aktivnosti su dužne, prilikom uspostave poslovnog odnosa kao i stalnog praćenja poslovnog odnosa, preduzeti mjere identifikacije i praćenja klijenta prikupljanjem kopija ličnih dokumenata.
Za više informacija na temu Zaštite ličnih podataka, prijavite se i uradite interaktivni test na Virtuelnoj učionici www.test.rs.ba
